28. Podatek dochodowy
2021
Zasady rachunkowości
Podatek dochodowy ujmowany jest jako podatek bieżący oraz podatek odroczony. Podatek dochodowy bieżący ujmowany jest w rachunku zysków i strat. Podatek dochodowy odroczony w zależności od źródła pochodzenia różnic przejściowych ujmowany jest w rachunku zysków i strat lub w innych dochodach całkowitych.
Podatek bieżący
Podatek dochodowy bieżący obliczany jest na podstawie zysku księgowego brutto skorygowanego o przychody, które zgodnie z przepisami podatkowymi nie są zaliczane do przychodów podatkowych, przychody podatkowe niebędące przychodami księgowymi, koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów i koszty podatkowe niebędące kosztami księgowymi, zgodnie z właściwymi przepisami prawa podatkowego. Pozycje te obejmują głównie przychody i koszty z tytułu odsetek naliczonych do otrzymania i zapłacenia, odpisy na oczekiwane straty kredytowe oraz rezerwy na udzielone zobowiązania finansowe.
W myśl zasad dotyczących przedawnienia zobowiązań podatkowych, kontrola prawidłowości rozliczeń z tytułu podatków może być przeprowadzona w okresie 5 lat licząc od końca roku, w którym upłynął termin złożenia odpowiedniej deklaracji podatkowej.
Podatek dochodowy odroczony
Podatek dochodowy odroczony ujmowany jest w wysokości różnicy pomiędzy wartością podatkową aktywów i zobowiązań a ich wartością bilansową dla celów raportowania finansowego. Bank tworzy rezerwy oraz aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej. Zmiana stanu rezerw oraz aktywów z tytułu podatku dochodowego odroczonego zaliczana jest do obowiązkowych obciążeń wyniku finansowego z wyjątkiem skutków wyceny aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite oraz wyceny instrumentów zabezpieczających odnoszonych na inne dochody całkowite, w przypadku których zmiany stanu rezerw oraz aktywów z tytułu podatku dochodowego odroczonego są ujmowane w innych dochodach całkowitych. Przy ustalaniu odroczonego podatku dochodowego uwzględnia się wartość aktywów i rezerw na odroczony podatek na początek i koniec okresu sprawozdawczego.
Wartość bilansowa składników aktywów z tytułu odroczonego podatku jest weryfikowana każdorazowo na koniec okresu sprawozdawczego i ulega stosownemu obniżeniu, o ile przestało być prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego zrealizowania składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz rezerwy na podatek odroczony wyceniane są z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą obowiązywać w okresie, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa wykorzystana, przyjmując za podstawę stawki podatkowe (i przepisy podatkowe) obowiązujące na koniec okresu sprawozdawczego lub takie, których obowiązywanie w przyszłości jest pewne na koniec okresu sprawozdawczego.
Bank kompensuje ze sobą aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego z rezerwami z tytułu odroczonego podatku dochodowego wtedy i tylko wtedy, gdy posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzenia kompensat należności ze zobowiązaniami z tytułu bieżącego podatku i odroczony podatek dochodowy ma związek z tym samym podatnikiem i tym samym organem podatkowym.
Informacje finansowe
Obciążenie podatkowe
2021 | 2020 | |
Obciążenie podatkowe wykazane w rachunku zysków i strat | (1 380) | (678) |
Bieżące obciążenie podatkowe |
(1 507) | (1 452) |
Odroczony podatek dochodowy z tytułu różnic przejściowych |
127 | 774 |
Obciążenie podatkowe wykazane w innych dochodach całkowitych z tytułu różnic przejściowych | 1 666 | (258) |
Razem | 286 | (936) |
Uzgodnienie efektywnej stopy podatkowej
UZGODNIENIE EFEKTYWNEJ STOPY PODATKOWEJ | 2021 | 2020 |
Wynik finansowy brutto przed opodatkowaniem | 5 976 | (2 266) |
Podatek według ustawowej stawki podatkowej obowiązującej w Polsce wynoszącej 19% | (1 135) | 431 |
Wpływ trwałych różnic pomiędzy wynikiem finansowym brutto a dochodem do opodatkowania podatkiem dochodowym, w tym: | (250) | (1 115) |
odpisy aktualizujące wartość inwestycji w jednostki podporządkowane niestanowiące kosztów uzyskania przychodów |
– | (24) |
odpisy na oczekiwane straty kredytowe od ekspozycji kredytowych i papierów wartościowych niestanowiące kosztów uzyskania przychodów |
(41) | (47) |
składka i wpłaty na BFG |
(88) | (123) |
podatek od instytucji finansowych |
(187) | (182) |
odpis w związku ze stwierdzoną utratą wartości goodwill Nordea Bank Polska SA |
– | (22) |
koszt ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych |
(25) | (769) |
podatek z tytułu różnic kursowych na terytorium Szwecji |
(3) | 4 |
3% zryczałtowany podatek dochodowy od odsetek na rzecz nierezydentów |
(1) | – |
przychody z tytułu dywidend |
118 | 63 |
pozostałe różnice trwałe |
(23) | (15) |
Wpływ innych różnic pomiędzy wynikiem finansowym brutto a dochodem do opodatkowania podatkiem dochodowym, w tym darowizny | 5 | 6 |
Podatek dochodowy wykazany w rachunku zysków i strat | (1 380) | (678) |
Efektywna stopa podatkowa | 23,09 | (29,92) |
Aktywa z tytułu podatku odroczonego netto
REZERWA i AKTYWO Z TYTUŁU PODATKU ODROCZONEGO
2021 |
Wartość na początek okresu | RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | INNE DOCHODY CAŁKOWITE | Wartość na koniec okresu |
Odsetki naliczone od należności (kredytów) | 243 | (23) | – | 220 |
Odsetki od papierów wartościowych | 148 | 9 | – | 157 |
Wycena papierów wartościowych | 286 | 6 | (292) | – |
Wycena pochodnych instrumentów finansowych | 46 | 29 | (74) | – |
Różnica pomiędzy wartością bilansową i podatkową rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych | 165 | 26 | – | 191 |
Przychód do opodatkowania z tytułu rozwiązania odpisu IBNR stanowiącego w przeszłości koszty uzyskania przychodów w związku z wdrożeniem MSSF 9 | 52 | (13) | – | 39 |
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego | 940 | 34 | (367) | 607 |
Odsetki naliczone od zobowiązań | 35 | (9) | – | 26 |
Wycena pochodnych instrumentów finansowych | – | 80 | 868 | 948 |
Wycena papierów wartościowych | 40 | 69 | 424 | 533 |
Rezerwa na świadczenia pracownicze | 76 | 16 | (2) | 90 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe | 1 166 | 53 | – | 1 219 |
Wycena kredytów do wartości godziwej | 136 | 15 | 9 | 160 |
Prowizje do rozliczenia w czasie metodą liniową i efektywną stopą procentową | 749 | 31 | – | 780 |
Pozostała wartość ujemnych różnic przejściowych | 37 | 35 | – | 72 |
Rezerwa na koszty do poniesienia | 31 | 5 | – | 36 |
Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych | 476 | (134) | – | 342 |
Aktywo brutto z tytułu podatku odroczonego | 2 746 | 161 | 1 299 | 4 206 |
Łączny efekt różnic przejściowych | 1 806 | 127 | 1 666 | 3 599 |
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego (prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej) | 1 806 | 127 | 1 666 | 3 599 |
Bank uwzględnił prawo do rozpoznania aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego, w związku uprawnieniem do zastosowania preferencji podatkowej w odniesieniu do ugód objętych zakresem, obowiązującego do końca roku 2021 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 marca 2020 roku w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Zgodnie z komunikatem Ministerstwa Finansów wydane będzie kolejne Rozporządzenie które przedłuża te rozwiązania na kolejny rok i obejmie także ugody zawarte od 1 stycznia 2022 roku. Tym samym nie przewiduje się przerwy w obowiązywaniu preferencji.
REZERWA i AKTYWO Z TYTUŁU PODATKU ODROCZONEGO
2020 |
Wartość na początek okresu | RACHUNEK ZYSKÓW I STRAT | INNE DOCHODY CAŁKOWITE | Wartość na koniec okresu |
Odsetki naliczone od należności (kredytów) | 208 | 35 | – | 243 |
Odsetki skapitalizowane od kredytów mieszkaniowych w sytuacji normalnej | 24 | (24) | – | – |
Odsetki od papierów wartościowych | 114 | 34 | – | 148 |
Wycena papierów wartościowych | 106 | (12) | 192 | 286 |
Wycena pochodnych instrumentów finansowych | 12 | (18) | 52 | 46 |
Różnica pomiędzy wartością bilansową i podatkową rzeczowego majątku trwałego i wartości niematerialnych | 197 | (32) | – | 165 |
Przychód do opodatkowania z tytułu rozwiązania odpisu IBNR stanowiącego w przeszłości koszty uzyskania przychodów w związku z wdrożeniem MSSF 9 | 65 | (13) | – | 52 |
Rezerwa brutto z tytułu podatku odroczonego | 726 | (30) | 244 | 940 |
Odsetki naliczone od zobowiązań | 74 | (39) | – | 35 |
Wycena papierów wartościowych | – | 40 | – | 40 |
Rezerwa na świadczenia pracownicze | 76 | (1) | 1 | 76 |
Odpisy na oczekiwane straty kredytowe | 902 | 264 | – | 1 166 |
Wycena kredytów do wartości godziwej | 138 | 13 | (15) | 136 |
Prowizje do rozliczenia w czasie metodą liniową i efektywną stopą procentową | 760 | (11) | – | 749 |
Pozostała wartość ujemnych różnic przejściowych | 32 | 5 | – | 37 |
Rezerwa na koszty do poniesienia | 34 | (3) | – | 31 |
Wpływ ryzyka prawnego dotyczącego kredytów hipotecznych w walutach wymienialnych | – | 476 | – | 476 |
Aktywo brutto z tytułu podatku odroczonego | 2 016 | 744 | (14) | 2 746 |
Łączny efekt różnic przejściowych | 1 290 | 774 | (258) | 1 806 |
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego (prezentowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej) | 1 290 | 774 | (258) | 1 806 |
Podatkowa grupa kapitałowa
Na podstawie umowy z 5 listopada 2018 roku PKO Bank Polski S.A. łącznie z dwoma spółkami zależnymi: PKO Bankiem Hipotecznym S.A. oraz PKO Leasing S.A. utworzył Podatkową Grupę Kapitałową Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej („PGK PKO Banku Polskiego S.A.”). Umowa ta została zarejestrowana przez Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie.
Podatkowa grupa kapitałowa jest instytucją prawa podatkowego przewidzianą przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jej utworzenie oznacza konsolidację dochodów spółek wchodzących w jej skład dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym oraz umożliwia skorzystanie z innych zapewniających w szczególności ułatwienia operacyjne, przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, które dedykowane są podatkowym grupom kapitałowym.
PKO Bank Polski S.A. jest w PGK PKO Banku Polskiego S.A. spółką dominującą. PGK PKO Banku Polskiego S.A. została powołana na okres 3 lat podatkowych. Pierwszy rok podatkowy rozpoczął się 1 stycznia 2019 roku.
Na podstawie umowy z 3 listopada 2021 roku PKO Bank Polski S.A., PKO Bank Hipoteczny S.A. oraz PKO Leasing S.A. przedłużyły funkcjonowanie PGK PKO Banku Polskiego S.A. na kolejne 3 lata podatkowe (2022 – 2024).
Polityka podatkowa
Uchwałą Zarządu nr 392/C/2021 z dnia 5 października 2021 roku, zatwierdzoną uchwałą Rady Nadzorczej nr 154/2021 z dnia 14 października 2021 roku, Bank wprowadził Strategię podatkową. 17 grudnia 2021 roku Strategia została opublikowana TUTAJ. Celem wykonania ustawowego obowiązku wynikającego z art. 27c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Podatkowa Grupa Kapitałowa Powszechnej Kasy Oszczędności Banku Polskiego Spółki Akcyjnej przygotowała w 2021 roku Informację o realizowanej strategii podatkowej za rok 2020, która jest opublikowana TUTAJ lub TUTAJ. Bank 21 grudnia 2021 roku poinformował właściwego naczelnika urzędu skarbowego o adresie strony internetowej na której została zamieszczona Informacja.
Podatek dochodowy od osób prawnych zapłacony od dochodów osiągniętych przez PKO Bank Polski S.A. w latach 2021 i 2020 z tytułu prowadzenia działalności operacyjnej:
PODATEK DOCHODOWY OD OSÓB PRAWNYCH | 2021 | 2020 |
PKO Bank Polski S.A | 1 507 | 1 452 |
– Polska | 1 507 | 1 452 |