11. Kwestie środowiskowe i ich wpływ na sprawozdanie finansowe

Ze względu na charakter działalności gospodarczej bezpośrednie oddziaływanie Banku na środowisko naturalne jest ograniczone do zużycia zasobów naturalnych. Pośredni wpływ na środowisko dotyczy finansowania udzielanego przez Bank podmiotom gospodarczym i publicznym oraz oferty produktowej Banku. Bank ogranicza swój bezpośredni wpływ na środowisko i dostosowuje swoje polityki kredytowe dla poszczególnych sektorów gospodarki tak, aby motywować do tego także swoich klientów.

Zagadnienia związane z oddziaływaniem Banku na środowisko oraz podejmowane przez Bank inicjatywy pro-środowiskowe zostały opisane w Sprawozdaniu Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej PKO Banku Polskiego S.A. za 2021 rok w Rozdziale „Ryzyko negatywnego wpływu na środowisko”.

W związku z rosnącym zainteresowaniem inwestorów oraz pozostałych użytkowników sprawozdań finansowych zagadnieniami związanymi z klimatem i ich potencjalnym wpływem na sytuację finansową i wyniki finansowe spółek, w niniejszej nocie zaprezentowano wpływ czynników klimatycznych na poszczególne elementy niniejszego sprawozdania finansowego, w tym w szczególności wpływ ryzyka klimatycznego na pomiar oczekiwanych strat kredytowych oraz koncentrację ryzyka kredytowego.

Niniejsze ujawnienie uwzględnia wytyczne IASB zawarte w dokumencie „Effects of climate-related matters on financial statements” z listopada 2020 roku.

W 2021 roku ryzyko ESG zostało uwzględnione w strategii zarządzania ryzykiem w Banku. Kwestie zarządzania ryzykiem ESG opisane zostały w nocie „Zarządzanie ryzykiem ESG”.

Bank jest narażony na ryzyko klimatyczne, w tym:

• ryzyko fizyczne (np. ryzyko wynikające z częstszych/poważniejszych zdarzeń pogodowych); oraz
• ryzyko związane z transformacją gospodarczą oraz zmianą klimatu (np. ryzyko związane z przejściem na mniej zanieczyszczającą i niskoemisyjną gospodarkę, ekstremizacją pór roku).

Ryzyko klimatyczne może mieć potencjalny wpływ na szacunki i oceny stosowane przez Bank (w tym stosowane w kalkulacji odpisów na oczekiwane straty kredytowe).

W Banku nie wystąpiły istotne szacunki i osądy związane z czynnikami klimatycznymi, które znacząco wpływałyby na wartości rozpoznane w niniejszym sprawozdaniu finansowym.

Kwestie związane z klimatem nie stanowią zagrożenia dla możliwości kontynuacji działalności przez Bank w okresie 12 miesięcy od daty zatwierdzenia przez Zarząd do publikacji sprawozdania finansowego.

Ryzyko związane z klimatem może mieć wpływ na oczekiwane przepływy pieniężne z udzielonych kredytów, a tym samym na narażenie Banku na straty kredytowe. Atrybuty specyficzne dla kredytobiorcy, ryzyko fizyczne i ryzyko związane z przejściem, pojedynczo lub w połączeniu, mogą wpływać na oczekiwane przepływy pieniężne, jak również na zakres potencjalnych przyszłych scenariuszy ekonomicznych uwzględnianych przy pomiarze oczekiwanych strat kredytowych.

Wpływ czynników ryzyka związanych z klimatem na oczekiwane straty kredytowe będzie się różnić w zależności od dotkliwości i czasu przewidywanych zagrożeń klimatycznych, ich bezpośredniego i pośredniego wpływu na kredytobiorcę i portfel kredytowy kredytodawcy oraz czas trwania portfela kredytowego.

Wpływ czynników ryzyka związanych z klimatem na oczekiwane straty kredytowe w Banku jest potencjalnie ograniczony, ponieważ Bank oczekuje, że najbardziej znaczące skutki zmian klimatu pojawią się w perspektywie średnio- i długoterminowej potencjalnie ograniczając dzisiejszy wpływ na ECL, biorąc pod uwagę stosunkowo krótkoterminowy okres trwania wielu portfeli kredytów bankowych. Równocześnie ważne jest monitorowanie szybkości i skali tych zmian oraz ich możliwego wpływu na pomiar odpisów na oczekiwane straty kredytowe.

Od 30 czerwca 2021, w procesie kredytowym dla klientów segmentu korporacyjnego oraz klientów segmentu firm i przedsiębiorstw ocenianych z wykorzystaniem metody ratingowej Bank każdorazowo ocenia wpływ czynników środowiskowych, społecznych oraz związanych z zarządzaniem (tzw. czynniki ESG) na zdolność kredytową klienta. Bank bada też wpływ transakcji kredytowych na kwestie ESG i klasyfikuje je do czterech kategorii, począwszy od transakcji z pozytywnym wpływem na kwestie ESG, a skończywszy na tych z istotnie negatywnym wpływem. W ocenie czynników ESG Bank uwzględnia m.in. ryzyko zmiany klimatu i wpływu na działalność klienta, możliwy wpływ klienta na zmianę klimatu, czynniki związane z kapitałem ludzkim czy dotyczące zdrowia i bezpieczeństwa oraz czynniki związane z aspektami zarządzania (w tym kultury organizacji i nadzoru wewnętrznego).

Bank w pomiarach wartości godziwej instrumentów finansowych sklasyfikowanych na poziomie 3 wartości godziwej nie stosuje danych nieobserwowalnych dotyczących ryzyka związanego z klimatem:

• papiery dłużne klasyfikowane na poziomie 3,
• udzielone kredyty klasyfikowane na poziomie 3 – zasadniczo stanowią finansowanie dla gospodarstw domowych, ich wartość godziwa jest szacowana metodą zdyskontowanych przepływów pieniężnych z wykorzystaniem efektywnej marży kredytowej,
• udziały i akcje w innych jednostkach nienotowane na giełdach klasyfikowane na poziomie 3 – nie obejmują spółek z sektorów narażonych na znaczące ryzyko klimatyczne.

Kwestie dotyczące klimatu nie mają wpływu na amortyzację rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych w Banku według stanu na 31 grudnia 2021 i 2020 roku. Ponadto czynniki klimatyczne nie spowodowały wystąpienia przesłanek utraty wartości aktywów niefinansowych oraz nie miały wpływu na wartość odzyskiwalną aktywów niefinansowych w Banku według stanu na 31 grudnia 2021 i 2020 roku.

Kwestie związane z klimatem nie mają wpływu na wartość bilansową zapasów posiadanych przez Bank według stanu na 31 grudnia 2021 i 2020 roku.

Kwestie dotyczące klimatu nie mają wpływu na realizację aktywa z tytułu podatku odroczonego w Banku według stanu na 31 grudnia 2021 i 2020 roku.

W latach 2020-2021 roku w Banku nie toczyły się postępowania administracyjne związane z naruszeniem przepisów ochrony środowiska oraz dotyczące wpływu na klimat, które zakończyły się nałożeniem kar finansowych.

Na 31 grudnia 2021 roku oraz 2020 roku w Banku nie występowały postępowania dotyczące jakichkolwiek kwestii związanych z klimatem lub ochroną środowiska. W latach 2020-2021 roku w Banku nie toczyły się postępowania administracyjne związane z naruszeniem przepisów ochrony środowiska oraz dotyczące wpływu na klimat, które zakończyły się nałożeniem kar finansowych.